CO<sub>2</sub> opslag bomen – Hoe werkt het?

CO2 opslag bomen – Hoe werkt het?

We weten allemaal wel hoe belangrijk bomen en planten zijn voor het produceren van zuurstof en het opnemen van CO2. Zéker de laatste tijd is er veel nieuws over de klimaatcrisis, opwarming van de aarde, zeespiegelstijging, CO2-compensatie en het belang van behoud van bomen, planten en bossen. In deze blog wat achtergrond informatie over hoe bomen nu onze CO2 uitstoot opslaan.

Hoe nemen bomen koolstof en stikstof op?

CO2 (koolstofdioxide) is één van de belangrijkste broeikasgassen. Voor het opnemen van koolstof, stikstof en ook ozon, zijn loofbomen het meest geschikt. De gassen worden via huidmondjes in het blad opgenomen. Via fotosynthese vormt de plant of boom deze gassen om tot zuurstof en plantmateriaal. Hoe breder het bladoppervlak, hoe effectiever de bomen hierin zijn. Bijzonder is dat alleen al het regenwoud van de Amazone verantwoordelijk is voor 40% van alle zuurstof op aarde. En dit terwijl het slechts 6% van het hele aardoppervlak beslaat. Hieruit blijkt wel het belang van behoud en bescherming van het regenwoud.

Gemiddeld gezien haalt een boom tussen de tien en veertig kilo CO2 per jaar uit de lucht. Een dikke boom van dertig jaar heeft ongeveer een ton CO2 uit de lucht gehaald en vastgelegd. De CO2 blijft opgeslagen in het hout, maar ook in de takken en wortels. Ze hebben deze CO2 nodig om te groeien, voor het blad, de naalden, bloemen en vruchten. Ongeveer de helft van het drooggewicht van de boom bestaat uit koolstof, de rest is waterstof, zuurstof, stikstof en mineralen.

Gewoon door wat ze zijn en doen, matigen bossen dus de temperatuur op de planeet Aarde. De dreigende overmaat aan CO2 in de atmosfeer is daardoor terug te dringen door groei van bomen te bevorderen én de bestaande bomen te behouden, zodat zoveel mogelijk koolstof in bos vastgelegd kan worden. Zo zorgen bomen ervoor dat wij op deze planeet kunnen leven.

Meer koolstof vastleggen kan door:
· het verhogen van de houtvoorraad in het bestaande bos, dus hout ‘sparen’ en niet kappen;
· in het bestaande bos de de diversiteit en groei bevorderen, bijvoorbeeld naaldbossen verrijken met de aanplant of stimulatie van loofbomen;
· nieuw bos aanplanten op terrein dat nu geen bos is, zoals weiland, heide of akkers.

Mangroves

Mangroves hebben het vermogen om grote hoeveelheden koolstofdioxide op te slaan – tot vier keer zoveel koolstof als andere tropische bossen. Een studie uit 2018 berekende dat ’s werelds mangrovebossen meer dan 6 miljard ton koolstof per jaar opzuigen. Dit maakt ze duidelijk tot een echt belangrijke speler in de strijd tegen klimaatverandering. Het probleem is dat ze wereldwijd worden bedreigd.

Ik heb verschillende Costaricanen, ook wel Tico’s genoemd, gesproken en allen die ik sprak zagen met pijn in hun hart de mangrovebossen langzaamaan verdwijnen. Door de zeespiegelstijging, komt er meer zout water in de mangroves en is er minder brak water. Mangroves hebben dit brakke water nodig om goed te gedijen. Dus de stijging van de zeespiegel heeft direct effect op de mangrovebossen, en daarmee directe impact op de opslag van CO2.

Verschillende redenen om mangrovebossen te beschermen: ze slaan CO2 op en kunnen die vele duizenden jaren vasthouden. Bovendien dienen mangrovebossen als bescherming van het verder inlands gelegen regenwoud; ze vormen als het ware een buffer tussen het zoute zeewater en het zoete inlandse water. Wanneer de mangroves door stijging van de zeespiegel verdwijnen, loopt indirect ook het aangrenzende regenwoud gevaar.

Bij de afbraak van hout komt CO2 vrij en is zuurstof nodig

Tijdens het leven van bomen vindt er ook afbraak van organische stof plaats. Er vallen ieder jaar bladeren. Ook de onderste takken van de bomen sterven vroeg of laat af door lichtgebrek. Daarnaast produceren bomen vruchten en zaden, ook die vallen op de grond. Al dit materiaal vergaat langzaam op de bosbodem: het wordt verkleind en afgebroken door insecten, schimmels en bacteriën. Bij die afbraak gebeurt het tegenovergestelde als tijdens de groei van bomen: er komt CO2 vrij en er is zuurstof voor nodig. Gelukkig groeit er in een gezond bos altijd meer groen bij dan dat er afsterft.

Echter door de menselijk invloed vindt er grootschalige ontbossing plaats. Hierbij komt er véél meer CO2 vrij dan dat er via natuurlijk processen gebeurt wanneer er alleen een paar (oude) takken afbreken. Daarom is het zo belangrijk om het bestaande regenwoud te behouden en te beschermen! En daarom is het zo belangrijk om de aanplant van nieuwe bomen/bossen te stimuleren.

Hoe meer bomen, hoe meer CO2 er wordt opgenomen en hoe meer zuurstof er wordt geproduceerd.

Je CO2-uitstoot reduceren

Er zijn allerlei manieren waarop je jouw CO2-uitstoot kunt verminderen. Bijvoorbeeld door de auto (vaker) te laten staan en dit jaar niet op vliegvakantie te gaan. De verwarming minder hoog zetten helpt ook. En wist je dat jouw spullen, zoals kleding, ook veel impact hebben op het milieu? Dit komt onder andere doordat er bij de productie van spullen en het transport veel CO2-uitstoot vrijkomt. Koop je minder of tweedehands, dan draag je dus automatisch bij aan een betere aarde!

Verder is de positieve impact van (vaker) plantaardig eten enorm. Voor de productie van vlees en veevoer wordt namelijk veel bos gekapt en water verbruikt. Bovendien komen hierbij veel broeikasgassen vrij. Ter vergelijking: bij de productie van één runderlap komt 34 kilo CO2 vrij. Bij een vegetarische burger is dit maar 2,6 kilo (cijfers: Milieu Centraal).

Je CO2-uitstoot compenseren

Mocht je toch nog meer willen doen dan alleen je uitstoot reduceren, dan zou je ook nog jouw uitstoot kunnen compenseren. Er zijn verschillende initiatieven waar je door middel van een donatie, bomen kunt laten planten of een stukje regenwoud kunt adopteren ter compensatie van jouw vliegreis of autorit.

Hoeveel bomen moet je planten of hoeveel regenwoud moet je adopteren om de CO2 uitstoot van een vliegreis of autorit te compenseren?

Om bijvoorbeeld de CO2-uitstoot van een autorit van ongeveer 5.000 kilometer te compenseren, zou je ongeveer 20 bomen per jaar moeten planten. Of 37 vierkante meter regenwoud kunnen adopteren. Voor een vlucht van 10.000 kilometer zou je ongeveer 90 bomen per persoon moeten planten of 100 vierkante meter regenwoud adopteren om de uitstoot te compenseren.

Benieuwd hoe groot jouw voetafdruk is? Reken het uit op onze website!

De hoogste tijd voor biodiversiteit!

De hoogste tijd voor biodiversiteit

Wist je dat 5% van alle soorten flora en fauna van de wereld in Costa Rica leeft en groeit? Ook staat Costa Rica in de wereldwijde top 20 van landen met de grootste biodiversiteit! Ben je een echte natuurliefhebber? Zet Costa Rica dan maar op je bucketlist. Maar… voordat je nu snel je rugzak en paspoort uit de kast trekt willen we je eerst een lesje geven over biodiversiteit. Misschien heb je het ooit weleens tijdens de biologieles geleerd wat het is, maar om je geheugen op te frissen leggen we het je in deze blog uit. (meer…)

De grootste regenwouden ter wereld

Het is World Rainforest Day vandaag (22 juni)! Een dag om onze regenwouden op aarde in het zonnetje te zetten want het is mega belangrijk om ze te beschermen. Weet jij al welke regenwouden de grootste zijn ter wereld? In deze blog laten we ze aan je zien. We beginnen op plek 10. Plek 10: […]

Vlinders in Costa Rica

Als een vlinder voorbij vliegt blijven de meeste mensen wel even stil staan om hem met de ogen te volgen. Vaak hebben ze mooie kleuren en door de grote zachte vleugels in vergelijking tot het kleine lijfje zien ze er bijna knuffelbaar uit. In Costa Rica komen meer dan 1200 soorten vlinders voor en natuurlijk zijn wij erg benieuwd naar de soorten die voorkomen in het gebied van Adopteer Regenwoud. (meer…)

CO2

CO2-compensatie: hoe werkt dat?

Wil jij je CO2 compenseren? Maar heb je geen idee hoe CO2-compensatie werkt? In dit artikel vertellen we je alle in en outs over CO2-compensatie. Zodat jij jouw CO2-uitstoot kan verminderen en op een goede manier kan compenseren.  (meer…)

Morpho vlinder in Costa Rica

Deze prachtige blauwe vlinder van wel 15-20 cm breed lijkt met elke vleugelslag te verschijnen en weer te verdwijnen. Zijn onderkant is namelijk een slim trucje van Moeder Natuur. Aan de onderkant is hij onopvallend rood-bruin, met oogjes om aanvallers af te schrikken. Het felle iriserende blauw is dan weer om de competitie af te schrikken en vrouwtjes aan te trekken. (meer…)

CO2

Duurzaam reizen, hoe werkt dat?

Vakantie vieren: we love it! Maar heb jij wel eens stilgestaan wat voor impact jouw vakantie heeft op het milieu? Een verre reis naar een tropisch oord, met het hele gezin naar de camping in Frankrijk of toch gezellig naar Center Parcs in eigen land? Hoe duurzaam is dat eigenlijk? En hoe maak jij je reis toch duurzaam? Is duurzaam reizen wel mogelijk? Gelukkig kun je jouw ecologische footprint op een aantal manieren minimaliseren. Wij geven je een aantal tips hoe jij je reis toch duurzamer kunt maken. (meer…)

De drievingerige luiaard: de weetjes die jij nog niet wist van dit indrukwekkende zoogdier

Wat is er met de vacht? Waarom slapen luiaards zoveel? Deze maand is de drievingerige luiaard het dier van de maand bij Adopteer Regenwoud. En wat is er nou leuker dan van één van de oprichters van Adopteer Regenwoud een aantal leuke weetjes te horen die je niet zomaar in een standaard biologieboek vindt. Maarten van der Beek is één van de biologen bij Adopteer Regenwoud en woont op het Work With Nature reservaat in Costa Rica. (meer…)

Bijzondere glaskikker in het reservaat!

Nu student Sonny, ondertussen nighttour-specialist, zijn stage bijna afsluit, worden er op de valreep nog veel mooie ontdekkingen gedaan. Als klapper op de vuurpijl troffen we afgelopen week een bijzondere glaskikker in het reservaat aan. Deze Hyalinobatrachium dianae – Diane’s Bare-hearted Glass Frog werd pas in 2015 ontdekt en beschreven en is endemisch voor Costa […]

Nieuwe kikkersoort in het reservaat

Na vijf jaar onderzoek naar de biodiversiteit van ons reservaat in Costa Rica, zijn we een groot deel van de algemene diersoorten ondertussen wel tegen gekomen. Als we een nieuw dier voor onze soortenlijst kunnen beschrijven, is dat nu vaak een bijzonder beestje. Er zijn echter ook soorten die volgens de literatuur worden aangemerkt als “algemeen” of “veel voorkomend”, maar nog nooit zijn waargenomen in het reservaat. Vandaag kwamen we zo’n soort tegen: de Hourglass Tree Frog (Dendropsophus ebraccatus). (meer…)

De Kolibrie

De meeste soorten zijn tussen de 7,5 en 13 cm groot. Je zou haast denken dat het een uit de kluiten gewassen hommel is! Kolibries (Trochilidae) zijn de allerkleinste vogels ter wereld. Ze zijn een familie van vogels uit de orde gierzwaluw-achtige. De familie telt meer dan 300 soorten. De meeste soorten komen voor in Zuid-Amerika. Zó ontzettend leuk………..is het om kolibries te spotten, het kleinste vogeltje ter wereld! Vliegensvlug zijn ze, je ziet de vleugels meer trillen dan fladderen, zó klein en zó snel en wendbaar. Lees hier alles over dit bijzondere vogeltje. (meer…)

Slangen in Costa Rica

De biodiversiteit in Costa Rica is ongelofelijk. De enorme hoeveelheid aan verschillende soorten is voor een bioloog prachtig maar maakt determinatie soms wel erg lastig. Er zijn namelijk zoveel soorten om uit te moeten kiezen! Met 141 verschillende soorten slangen moet het Reptielenboek er regelmatig aan te pas komen (meer…)

CO2

Costa Ricaans Regenwoud: de compensatie voor C02 uitstoot

Help mee het regenwoud in Costa Rica te beschermen en compenseer jouw CO2-uitstoot!

Het regenwoud, de longen van onze aarde. Dit tropisch gebied heeft een zeer belangrijke rol in de strijd tegen het broeikaseffect. Door de uitstoot van CO2 wordt de aarde opgewarmd als een broeikaseffect. Het regenwoud is onze beschermer, door CO2 op te nemen en O2 (zuurstof) terug te geven. Door menselijke activiteiten zoals het verbranden van fossiele brandstoffen is de balans van het broeikaseffect verstoord. Dit resulteert erin dat de aarde opwarmt, met vervelende gevolgen voor al het leven op aarde… Maar daar kun jij wat aan doen! (meer…)

Hoeveel ocelots wonen er in ons reservaat?

Sinds de start van het onderzoek naar de biodiversiteit in 2017 hangt stichting Adopteer Regenwoud wildcamera’s op in het reservaat. De afgelopen jaren zijn er ontzettend veel dieren waargenomen op deze camera’s. Wildcamera’s zijn een goede manier om te ontdekken wat voor zoogdieren er allemaal in het reservaat leven. Vooral schuwe dieren die nacht actief zijn, zijn moeilijk te spotten als je overdag in het reservaat rondloopt. Zo ook de nacht actieve ocelot. Eén van de zes katachtigen die er in Costa Rica leven. In de afgelopen jaren hebben we veel ocelots op onze wildcamera’s gespot. De vraag was altijd of dit dezelfde ocelot was, of dat er meerdere individuen in het reservaat leven. (meer…)

De toekan, spectaculaire vogel uit het regenwoud.

Costa Rica staat bekend om zijn tropische regenwouden, de nevelwouden, de biodiversiteit en ook om de enorme hoeveelheid vogels die daar leven, meer dan 900 verschillende soorten. Veel mensen beschouwen de toekan als de mooiste vogel ter wereld. De toekan is zowel een verpletterend mooie vogel als een grappig dier waar niemand de ogen vanaf kan houden. De toekan wordt daarom ook regelmatig als een karakter in animatiefilms gebruikt. (meer…)