De drievingerige luiaard: de weetjes die jij nog niet wist van dit indrukwekkende zoogdier
Wat is er met de vacht? Waarom slapen luiaards zoveel? Deze maand is de drievingerige luiaard het dier van de maand bij Adopteer Regenwoud. En wat is er nou leuker dan van één van de oprichters van Adopteer Regenwoud een aantal leuke weetjes te horen die je niet zomaar in een standaard biologieboek vindt. Maarten van der Beek is één van de biologen bij Adopteer Regenwoud en woont op het Work With Nature reservaat in Costa Rica.
Hoe komt de luiaard aan zijn naam?
In het dierenpaspoort heb je vast al gelezen dat de drievingerige luiaard 16 uur slaap nodig heeft per dag. Toch zijn ze overdag het actiefst. Hoe zit dat nou? De luiaard eet van veel verschillende bomen bladeren die moeilijk te verteren zijn. En ja dan moet je veel rusten en urenlang stil zitten om de stoffen die in de bladeren, zoals cellulose en harde organische stoffen, te verteren. Hello lazy lifestyle!
Ze geven de voorkeur aan de jonge bladeren van verschillende bomen. De jonge blaadjes hebben weinig gifstoffen en zijn beter verteerbaar. Ben je op zoek naar een luiaard in de jungle? Ga dan op zoek naar de boom Cecropia Segenis, de lievelingsboom van de luiaard.
Aan ruimte geen gebrek
Wist je dat een luiaard maar een klein stuk land nodig heeft om te leven? Ze eten en luieren in zo’n 10 tot 15 bomen die binnen een paar hectare staan. Daar zitten een aantal favoriete bomen tussen waar ze de ene dag in de ene boom zitten en de andere dag in een andere boom. Een echte boomknuffelaar dus kun je wel zeggen. Ook erg slim van ze dat ze de bomen afwisselen want zo wachten ze totdat er weer verse blaadjes aan de bomen zijn gegroeid.
Het poep verhaal
De luiaard heeft de langzaamste stofwisseling van alle zoogdieren. Een luiaard poept zo’n één keer per week en dat doet ie het liefst op de grond. Ze zoeken hun favoriete boom op en daar klimmen ze uit de boom naar beneden. Waarom ze bij hun favoriete boom poepen is de wetenschappers een raadsel! Het kan zijn dat de luiaard de poep gebruikt om hun favoriete boom sneller van nieuwe versie blaadjes te voorzien óf dat ze de poep gebruiken om hun favoriete boom te markeren voor andere luiaards. Wegwezen, dit is mijn favoriete plekje!
De vacht als ecosysteem
Net als dat er in mos beestjes leven krijgen de luiaards algen op hun vacht. Je kan de luiaard dan ook wel herkennen aan een groenige zeem om hun vacht. Daarnaast is er één dier die de luiaards niet met rust laat en dat is een speciaal soort mot die alleen kan leven in de vacht van de luiaard. Als een luiaard jongen krijgt dan vliegen ze nog weleens over naar een andere luiaard, maar anders leeft de mot hun hele leven lang op dezelfde luiaard.
Een coole sound tijdens de paartijd
Als het paartijd is voor de luiaards maken ze een heel apart geluid. Het is een beetje te vergelijken met een mensen of uilengil. De mannetjes proberen met deze coole sound indruk te maken op de vrouwtjes. En weet je wat ook wel handig is? De biologen in ons reservaat horen gelijk hoeveel luiaards er in het gebied zitten en genieten van het grappige geluid van de luiaards.
Verandering kan geen kwaad
De luiaard is een tolerant soort, dat wil zeggen dat ze goed tegen verstoring kunnen. In het gebied waarin ze leven hebben ze maar een paar bomen nodig om te overleven. Wordt de natuur aangetast? De luiaard zoekt dan een plek op waar veel snel groeiende bomen staan en kan zich daar dan weer voorzien in voedsel en een leef plek.
Bescherm de luiaard
Wereldwijd wordt het regenwoud bedreigd door de mens, zo ook in Costa Rica en voor de drievingerige luiaard. Wil je echter dat dit prachtige beest haar leefgebied behouden blijft? Dan is het mogelijk om regenwoud te adopteren. Hoe dit kan? Heel gemakkelijk! Voor slechts €2,50 per vierkante meter bescherm jij een stukje natuur. Wil je meer lezen over het beschermen van het regenwoud? Klik dan hier
De Ceibaboom, ook wel kapokboom genoemd, is een indrukwekkende verschijning met zijn stam vol doornen en een groeisnelheid van 2 tot 4 meter per jaar. Met die doornen kan de boom zichzelf beschermen tegen allerlei dieren. De boom is één van de woudreuzen van het tropisch regenwoud en wordt tot 70 meter hoog. De dikste Ceibaboom ooit gemeten staat in Brazilië met een omtrek van meer dan 30 meter. De boom steekt zo hoog boven de rest van het regenwoud uit, dat zijn takken weer een nieuwe habitat vormen voor allerlei planten die meer zonlicht nodig hebben. In de commerciële koffie- en cacaoplantages wordt de Ceiba gebruikt om schaduw te creëren. (meer…)
Sinds de start van het onderzoek naar de biodiversiteit in 2017 hangt stichting Adopteer Regenwoud wildcamera’s op in het reservaat. De afgelopen jaren zijn er ontzettend veel dieren waargenomen op deze camera’s. Wildcamera’s zijn een goede manier om te ontdekken wat voor zoogdieren er allemaal in het reservaat leven. Vooral schuwe dieren die nacht actief zijn, zijn moeilijk te spotten als je overdag in het reservaat rondloopt. Zo ook de nacht actieve ocelot. Eén van de zes katachtigen die er in Costa Rica leven. In de afgelopen jaren hebben we veel ocelots op onze wildcamera’s gespot. De vraag was altijd of dit dezelfde ocelot was, of dat er meerdere individuen in het reservaat leven. (meer…)
De biodiversiteit in Costa Rica is ongelofelijk. De enorme hoeveelheid aan verschillende soorten is voor een bioloog prachtig maar maakt determinatie soms wel erg lastig. Er zijn namelijk zoveel soorten om uit te moeten kiezen! Met 141 verschillende soorten slangen moet het Reptielenboek er regelmatig aan te pas komen (meer…)
Costa Rica staat bekend om zijn tropische regenwouden, de nevelwouden, de biodiversiteit en ook om de enorme hoeveelheid vogels die daar leven, meer dan 900 verschillende soorten. Veel mensen beschouwen de toekan als de mooiste vogel ter wereld. De toekan is zowel een verpletterend mooie vogel als een grappig dier waar niemand de ogen vanaf kan houden. De toekan wordt daarom ook regelmatig als een karakter in animatiefilms gebruikt. (meer…)
Als een vlinder voorbij vliegt blijven de meeste mensen wel even stil staan om hem met de ogen te volgen. Vaak hebben ze mooie kleuren en door de grote zachte vleugels in vergelijking tot het kleine lijfje zien ze er bijna knuffelbaar uit. In Costa Rica komen meer dan 1200 soorten vlinders voor en natuurlijk zijn wij erg benieuwd naar de soorten die voorkomen in het gebied van Adopteer Regenwoud. (meer…)
Door Zoë Schreurs De jaguar spreekt tot ieders verbeelding en dat doet hij al tijden, van Noord tot Zuid-Amerika. Wist je dat zijn naam komt van de Guarani-taal van Indigenous stammen in Paraguay? Het betekent: “Hij die kan doden met 1 sprong.” Geen slechte observatie, gezien een jaguar zo door het schild van een schildpad […]
Deze prachtige blauwe vlinder van wel 15-20 cm breed lijkt met elke vleugelslag te verschijnen en weer te verdwijnen. Zijn onderkant is namelijk een slim trucje van Moeder Natuur. Aan de onderkant is hij onopvallend rood-bruin, met oogjes om aanvallers af te schrikken. Het felle iriserende blauw is dan weer om de competitie af te schrikken en vrouwtjes aan te trekken.(meer…)
Met groene planten die hun oorsprong hebben in het tropisch regenwoud. Door: Annemarie Silkens Costa Rica staat bekend om zijn geweldige flora en fauna, met name in de regenwouden en de nevelwouden. De plantenwereld van Costa Rica is zeer uitgebreid en gevarieerd. Er komen ruim 12.000 verschillende plantensoorten voor, waarvan er maar liefst ca. 1.200 […]
Het is World Rainforest Day vandaag (22 juni)! Een dag om onze regenwouden op aarde in het zonnetje te zetten want het is mega belangrijk om ze te beschermen. Weet jij al welke regenwouden de grootste zijn ter wereld? In deze blog laten we ze aan je zien. We beginnen op plek 10. Plek 10: […]
Wist je dat 5% van alle soorten flora en fauna van de wereld in Costa Rica leeft en groeit? Ook staat Costa Rica in de wereldwijde top 20 van landen met de grootste biodiversiteit! Ben je een echte natuurliefhebber? Zet Costa Rica dan maar op je bucketlist. Maar… voordat je nu snel je rugzak en paspoort uit de kast trekt willen we je eerst een lesje geven over biodiversiteit. Misschien heb je het ooit weleens tijdens de biologieles geleerd wat het is, maar om je geheugen op te frissen leggen we het je in deze blog uit. (meer…)
Veel mensen griezelen een beetje van de gier, juist vanwege hun specifieke uiterlijk en het feit dat ze kadavers eten. Gieren zijn echter onmisbaar voor de natuur, het zijn echte schoonmakers. Lees hier alles over gieren en waarom ze onmisbaar zijn voor het ecosysteem.
Wie al eens door de Amerika’s heeft gereisd kent ze sowieso, een stroom aan mieren die allemaal blaadjes meevoeren. Het lijkt wel een mini-snelweg die 30 meter kan doorlopen. Het gaat hier over de bladsnijdermieren. Voor toeristen een bron van verbazing, voor lokale boeren en moestuiniers een ware pest die zomaar je geliefde bomen en planten kaal vreet. Wist je trouwens dat er wel 47 verschillende soorten bladsnijdermieren zijn?
Velen denken dat de mieren de blaadjes afsnijden om zelf op te eten, maar niks is minder waar. De mieren snijden de bladeren af en vervoeren ze naar een schimmel in hun nest. Een samenwerkingsverband met een hele historie, zo blijkt.(meer…)
De mantelbrulaap is een van de grootste apen in Centraal Amerika, met mannetjes die bijna een meter groot zijn en tot 10 kg wegen. Het is een van de 15 soorten brulapen. Helaas zijn een aantal van die soorten bedreigd, voornamelijk vanwege habitatverlies en de vangst en verkoop om als huisdieren te dienen. Hun Engelse naam ‘mantled howler monkeys’ krijgen ze van de lange haren aan hun zijkant, die lijken op een mantel. Hun staart kunnen ze gebruiken als extra ledemaat om hun evenwicht te bewaren en heeft een kale tip, zodat ze betere grip hebben rond takken. Met die staart kunnen ze hun hele gewicht houden en er zelfs mee voelen zoals met hun handen. De staart kan wel 5 keer zo lang zijn als de rest van hun lichaam. Vooral jonge aapjes kan je regelmatig aan hun staart zien hangen, oudere apen gebruiken de staart meer als stabilisator.(meer…)
We weten allemaal wel hoe belangrijk bomen en planten zijn voor het produceren van zuurstof en het opnemen van CO2. Zéker de laatste tijd is er veel nieuws over de klimaatcrisis, opwarming van de aarde, zeespiegelstijging, CO2-compensatie en het belang van behoud van bomen, planten en bossen. In deze blog wat achtergrond informatie over hoe bomen nu onze CO2 uitstoot opslaan. (meer…)
In Costa Rica kun je er niet omheen: de Oophaga pumilio. Pumilio betekent dwerg, en al zijn ze amper 3 cm groot, het is moeilijk om de giftige aardbeikikkertjes te missen. In het Engels noemen ze Strawberry Poison Dart frogs, omdat indigenous volkeren vroeger hun gif gebruikten om giftige pijlen mee te maken (poison darts). Ze worden ook liefkozend de ‘blue jeans frog’ genoemd, omdat ze er vaak uitzien als rode kikkertjes in een spijkerbroek. Al hebben ze lang niet allemaal dezelfde kleuren. Er zijn er ook die volledig rood of blauw zijn, eerder geel, groen of oranje, of met zwarte strepen of stippen. Zo zijn er zo’n 15 tot 30 kleurvarianten. (meer…)
De meeste soorten zijn tussen de 7,5 en 13 cm groot. Je zou haast denken dat het een uit de kluiten gewassen hommel is! Kolibries (Trochilidae) zijn de allerkleinste vogels ter wereld. Ze zijn een familie van vogels uit de orde gierzwaluw-achtige. De familie telt meer dan 300 soorten. De meeste soorten komen voor in Zuid-Amerika. Zó ontzettend leuk………..is het om kolibries te spotten, het kleinste vogeltje ter wereld! Vliegensvlug zijn ze, je ziet de vleugels meer trillen dan fladderen, zó klein en zó snel en wendbaar. Lees hier alles over dit bijzondere vogeltje. (meer…)
Na vijf jaar onderzoek naar de biodiversiteit van ons reservaat in Costa Rica, zijn we een groot deel van de algemene diersoorten ondertussen wel tegen gekomen. Als we een nieuw dier voor onze soortenlijst kunnen beschrijven, is dat nu vaak een bijzonder beestje. Er zijn echter ook soorten die volgens de literatuur worden aangemerkt als “algemeen” of “veel voorkomend”, maar nog nooit zijn waargenomen in het reservaat. Vandaag kwamen we zo’n soort tegen: de Hourglass Tree Frog (Dendropsophus ebraccatus). (meer…)
De mensheid heeft door de eeuwen heen ontelbare hectares bos gekapt. Maar niet alle bossen zijn hetzelfde. Natuurlijk, een bos in Costa Rica heeft bomen en eekhoorns, net zoals een bos hier in Europa. Maar alhoewel we zeker vergelijkingen kunnen trekken tussen onze gematigde bossen en tropische bossen, zijn er misschien nog wel meer verschillen dan vergelijkingspunten. In deze blog gaan we dieper in op waarom het kappen van tropisch regenwoud nog veel desastreuzer is en hoe de gevolgen veel verder reiken. En gekapt wordt er zeker nog. Wereldwijd verloren de tropen 4,1 miljoen hectare primair bos in 2022, 10% meer dan in 2021, zo rapporteerde het platform Global Forest Watch.(meer…)
Nu student Sonny, ondertussen nighttour-specialist, zijn stage bijna afsluit, worden er op de valreep nog veel mooie ontdekkingen gedaan. Als klapper op de vuurpijl troffen we afgelopen week een bijzondere glaskikker in het reservaat aan. Deze Hyalinobatrachium dianae – Diane’s Bare-hearted Glass Frog werd pas in 2015 ontdekt en beschreven en is endemisch voor Costa […]
Wist je dat… in de natte maanden de kikkers in Costa Rica zich beter laten zien? Ze drogen minder snel uit door de nattigheid en zijn bezig met zingen omdat veel soorten in het regenseizoen hun eieren leggen. Eerder vertelden we over de glaskikkers, maar er zijn veel meer kikkers te zien in deze periode. (meer…)