Kleine voeten, grote stappen
Een familieavontuur bij Adopteer Regenwoud
door Zoë Schreurs
World Family Day, ook bekend als Internationale Dag van het Gezin, wordt wereldwijd gevierd op 15 mei om de waarde van familiebanden en gezinsrelaties te erkennen. Op deze dag wordt de nadruk gelegd op ondersteuning, liefde en samenwerking binnen families.
Hoewel we bij ‘Adopteer Regenwoud’ natuurlijk allemaal een beetje familie zijn, willen we vandaag een bijzondere familie binnen onze organisatie in het zonnetje zetten. Dit jonge koppel, vergezeld door hun twee jonge avonturiers, verhuisde naar Costa Rica en zet zich dag en nacht in voor het behoud van het regenwoud. Ik sprak met Hanneke, de vrouw van mede-oprichter Maarten. Hanneke is een kracht op zichzelf en haar inzet en enthousiasme zijn onmisbaar voor onze stichting, zoals elke vrijwilliger en student zal beamen.
Hanneke, vertel eens iets over jezelf?
Net als Maarten ben ik Master in de Biologie. Mijn hoofdtaak hier is het begeleiden van de studenten en ik ben dan ook hun voornaamste aanspreekpunt. Ik ondersteun hen in alles wat met school te maken heeft en voer gesprekken met stagebegeleiders, maar er komt natuurlijk veel meer bij kijken. We ontvangen veel jonge mensen die vaak voor de eerste keer voor langere tijd van huis zijn, en dat valt ze soms lastig. Bovendien komen er best wel wat managementtaken bij: zorgen dat de accommodaties in goede staat zijn, onze kok Maria en andere mensen aansturen, de boekhouding voorbereiden en vaak ook de minder leuke klussen zoals zorgen voor de boodschappen, de schoonmaak, enzovoort.
Samen met onze gids Gerald leid ik een langdurig onderzoeksproject in samenwerking met de Universiteit Utrecht. We onderzoeken de langetermijneffecten van landgebruik op de ontwikkeling van regenwouden, met een focus op soortendiversiteit en CO2-opname van bomen. En dat is een hele klus. In totaal moeten we 25 plots uitzetten, waarin we elke boom van een bepaalde dikte meten, geotaggen, classificeren en jaarlijks opvolgen. Zo willen we bestuderen hoe verschillende soorten gronden zich ontwikkelen en welke ecosysteemdiensten deze leveren. Hiermee willen we het voortouw nemen in het internationale onderzoek en nuttige inzichten doorgeven aan andere conservatie organisaties.
Ik geniet enorm van de tijd die ik met de studenten in het bos doorbreng. Bij aankomst zijn ze vaak wat onwennig en onzeker want alles is nieuw: de cultuur, de taal, de gebruiken en het klimaat. Het vergt behoorlijk wat aanpassing voor de studenten. Maar juist door die uitdagingen zie ik hen groeien en openbloeien, niet alleen als toekomstige onderzoekers, maar ook als individuen. Het is heel mooi om dat elke keer te mogen meemaken.
Regenwoud beschermen in Costa Rica was in de eerste plaats de grote droom van jouw man Maarten en zijn jeugdvriend Matthijs. Welke impact had dat op jou?
Vanaf hun studententijd droomden Maarten en Matthijs over het beschermen van het regenwoud. Ik dacht, we zien wel wat er gebeurt, het leven zit immers vol wendingen: afstuderen, het stichten van een gezin, reizen,…
In 2008 was het eindelijk zover: Maarten, Matthijs en ik vertrokken naar Costa Rica. Maar het was geen gemakkelijke start. Tijdens die periode werd ik flink ziek, later bleek het om schildklierproblemen te gaan. Terwijl Maarten en Matthijs enthousiast terugkwamen met verhalen van hun avonturen, worstelde ik met een verstoorde hormoonhuishouding en voelde me ellendig. Gelukkig konden Maarten en ik er altijd heel open over praten. Ik had wat tijd nodig om aan het idee te wennen. We moesten natuurlijk alles in Nederland achterlaten. Rond mijn dertigste begon iedereen in mijn omgeving te settelen. Het idee om een leven lang alleen maar te werken om een hypotheek af te betalen, voelde voor mij beklemmend aan. Dus was het fijn dat wij zo’n groot avontuur in het vooruitzicht hadden.
Costa Rica kreeg een herkansing in 2015, toen keerden we een maand terug met onze peuter. Op dat moment was onze stichting al vier jaar oud en koesterden we plannen om op termijn naar Costa Rica te verhuizen. Het was geruststellend om te beseffen dat voor een kind het land er niet toe doet, zolang er maar liefde en zorg van de ouders zijn. Dit bracht mij rust.
In de zomer van 2017 hebben we de knoop doorgehakt en zijn we vertrokken, met onze kleuter en een baby van 9 maanden. Maarten moest alles van de stichting opzetten, en van hot naar her rennen omdat mijn Spaans niet goed genoeg was om die administratie te regelen. Ondertussen bleef ik thuis met de kinderen. Soms voelde ik me wat geïsoleerd, zonder vrienden of familie in de buurt. Aan de andere kant ken ik weinig mensen die zoveel tijd met hun kinderen kunnen doorbrengen. Dat is echt een geschenk. Ondertussen zijn we hier 7 jaar en moet ik er niet aan denken om nu al terug te keren. Bovendien hebben we hier ondertussen ook onze honden Pieter, Lola en Zeus.
Voor je kinderen is dit natuurlijk een hele andere jeugd dan voor andere Nederlandse kinderen. Hoe ervaren jullie dit?
Nederland is voor onze jongens een vakantieland. Als we op bezoek gaan is het meestal lekker warm, krijgen ze alle snoep en aandacht van de oma’s en opa’s en doen we allerlei leuke dingen. We hebben hun op een gegeven moment uitgelegd dat als we in Nederland zouden wonen het leven ook daar zijn gewone gangetje gaat met school en werk. Net zoals hier. Onze zoon Abel wil ondertussen ook niet meer terug naar Nederland, die wil het liefst zijn hele leven in Costa Rica blijven. Luuk daarentegen, die wil reizen en in zoveel mogelijk landen wonen. De ontdekkingsdrang is hun dan ook met de paplepel ingegeven.
Ik denk ook dat Abel later iets in de natuurwetenschappen gaat doen. Zijn passie als het gaat over diertjes en de natuur is immens. Het is prachtig om te zien hoe hij naar andere Nederlandse kinderen en vrijwilligers toe ook meteen in de rol van gids schiet. Zijn geluk straalt eraf wanneer hij anderen over de natuur kan leren, en dan is hij niet te stoppen. Hij zal ook regelmatig vragen: ‘Is dit een nieuwe soort mama?’. Ze krijgen natuurlijk mijn enthousiasme mee, als ik bijvoorbeeld een nieuwe vlinder vind.
Luuk is ook heel leergierig, maar bij hem toont zich dat meer in een interesse in het heelal en zwarte gaten. Ze vertellen op school ook best vaak over ons werk. Ze hebben hier ook alle kansen om te leren, zowel in de natuur, maar ook hun schoolsituatie is uniek. Ze worden nu drietalig opgevoed, met een brede basis van Nederlands, Engels en natuurlijk Spaans. Luuk is 7 en krijgt daar nu ook nog eens Portugees bovenop. Het zijn wel hectische dagen, vanaf 5u start de dagelijkse drukte om de jongens op tijd op de schoolbus te krijgen. En zodra zij vertrokken zijn, begint voor ons het onderzoekswerk, samen met de studenten.
De jongens groeien ook op tussen de studenten. Ze hebben moeten leren dat die komen en gaan. In tegenstelling tot oma’s en opa’s, alhoewel we die minder vaak zien, blijven die natuurlijk wel een constante.
Wat hoop je dat je kinderen onthouden van dit hele avontuur?
Eigenlijk een beetje hetzelfde dat we willen meegeven aan de studenten, hoe mooi en waardevol de natuur is. Dat je die moet koesteren, want zoals veel mensen, zijn ook onze kinderen best materialistisch ingesteld. Dan denk ik, wat heb je daar nou aan, aan al die spullen, kijk eens om je heen! De talen en de contacten met de vrijwilligers en studenten zijn natuurlijk ook mooi meegenomen. Er is denk ik geen betere manier om mensenkennis op te doen. Het belangrijkste blijft natuurlijk dat ze gelukkig worden en iets gaan doen dat ze leuk vinden. Wij zijn dat alleszins wel aan het doen. Pura Vida, we proberen hier een puur leven te leiden, dicht bij de natuur en zo veel mogelijk te genieten.
Meer lezen over stichting Adopteer Regenwoud?