Biodiversiteit Costa Rica
Laten we gelijk met een leuk weetje beginnen: Costa Rica beslaat slechts 0,3% van het oppervlak van de aarde, maar je vindt er bijna 5% van alle soorten flora en fauna ter wereld! Per oppervlakte-eenheid heeft Costa Rica de hoogste biodiversiteit ter wereld!
In deze blog vertellen we je meer over deze onderwerpen:
- de soortenrijkdom van Costa Rica
- de COP15 biodiversiteits-top en de 30×30 doelstelling
- de financiering van natuurbehoud in Costa Rica
- waarom biodiversiteit zo belangrijk is, en
- de aankoop en bescherming van regenwoud
De soortenrijkdom van Costa Rica
De bossen van Costa Rica bevatten een enorme soortenrijkdom. Er komen planten en dieren voor die nergens anders ter wereld voorkomen.
In totaal leven er duizenden soorten ongewervelde dieren, circa 150 soorten amfibieën, ongeveer 215 reptielensoorten, rond de 900 soorten vogels en meer dan 240 zoogdiersoorten. Typische Midden-Amerikaanse dieren die ook in Costa Rica voorkomen zijn onder meer de quetzal en de aardbeikikker. Ook grote katachtigen zoals de jaguar hebben hier hun leefgebied. In Costa Rica komen ruim 12.000 verschillende plantensoorten voor waaronder 1.200 soorten orchideeën.
COP15
Van 7 tot 19 december 2022 vond in Montreal de COP15 plaats, de 15e biodiversiteits-top van de Verenigde Naties. Op deze top bespraken de VN-lidstaten de wereldwijde aanpak van biodiversiteitsverlies, natuurbescherming en toegang tot natuurlijke hulpbronnen. Deze biodiversiteits-top was een VN-bijeenkomst van alle landen aangesloten bij de Convention of Biological Diversity (CBD) en twee bijbehorende Protocollen: het Cartagena Protocol on Biosafety en het Nagoya Protocol over de toegang tot het gebruik van genetische bronnen. Het belangrijkste doel van de conferentie? Het aannemen van het post-2020 Global Biodiversity Framework.
Zowel op economisch, sociaal als financieel gebied moet er echt actie ondernomen worden om de mondiale achteruitgang van biodiversiteit en de leefbaarheid van de aarde in 2030 tegen te gaan.
De 30×30 doelstelling
Een belangrijk resultaat van de CBD: de Conference on Biodiversity, is de afspraak om in 2030 het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Deze biodiversiteitscrisis wordt geïllustreerd door het verlies aan vogels in de wereld. Wist je dat maar liefst één op de acht soorten vogels met uitsterven bedreigd wordt?
De 30×30-doelstelling is in het leven geroepen om tegen 2030 30% van de oppervlakte land en de oceanen te behouden en te beschermen. Na jaren van discussiëren over ‘30×30’ vinden wij dit een duidelijke overwinning.
Het is belangrijk dat de nieuw te beschermen gebieden écht belangrijke natuurgebieden zijn en dat ze bovendien goed en effectief worden beheerd.
Jij doet toch ook mee? Adopteer hier jouw stukje regenwoud in Costa Rica.
Financiering van natuurbehoud
Wat is de grootste winst van de natuurtop zul je denken? Dat is dat er overeenstemming is bereikt over de financiering van natuurbehoud. Er wordt hiervoor per jaar 200 miljard euro vrijgemaakt, waarvan een deel is bestemd als ontwikkelingsgeld, betaald door de rijke landen. Nieuw is ook de belangrijke erkenning dat inheemse volkeren en lokale gemeenschappen, die een kwart van de aarde beheren, een grote rol spelen in het beheer en behoud van de natuur. Zij bezitten immers de van generatie op generatie overgedragen, onmisbare kennis die hiervoor nodig is.
Waarom is biodiversiteit zo belangrijk?
Biodiversiteit, ofwel soortenrijkdom, is waaruit onze natuurlijke wereld bestaat. Het omvat alle soorten planten, dieren en micro-organismen, en zelfs genetische variaties daarin. Al deze soorten werken samen in een ecosysteem en zorgen zo voor evenwicht in de natuur.
Soorten dieren en planten zijn onderling van elkaar afhankelijk. Roof- en prooidieren, dieren en de plantensoorten die ze eten, schimmels in de bodem en boomwortels.
Hoe diverser een gebied, hoe meer verbindingen tussen organismen, hoe rijker en beter bestand het is tegen veranderingen zoals klimaatverandering, ziektes en plagen. Als een soort niet tegen een verandering kan, kunnen andere soorten het overnemen zonder dat het hele systeem instort. Zie het als een blokkentoren: met het weghalen van één blokje zal de toren niet instorten, maar als er meer en meer blokjes weggehaald worden zal de toren omvallen.
Vrijwel alles wat we eten, is direct of indirect te herleiden tot biodiversiteit – wild of gedomesticeerd. De FAO becijfert dat wereldwijd driekwart van alle landbouwgewassen afhankelijk is van bestuivers zoals wilde bijen en zweefvliegen. Ook het gros van onze bouwmaterialen, medicijnen en industriële grondstoffen betrekken we van biologische hulpbronnen. En veel vormen van toerisme zijn afhankelijk van natuur. “Biodiversiteit vertegenwoordigt dus ook een enorme economische waarde”.
Biodiversiteit beïnvloedt ons elke dag: ons voedsel, onze mentale gezondheid, de klimaatverandering, de helft van de wereldeconomie… Kortom, biodiversiteit beschermen betekent onszelf beschermen!
De aankoop van regenwoud in Costa Rica
We kunnen voorkomen dat biodiversiteit verloren gaat als we gebieden aankopen en beheren. Costa Rica is bij uitstek een land waar dat goed mogelijk is. Met het beschermen van het regenwoud in Costa Rica beschermen we dus netto veel meer planten en dieren dan ergens anders op de wereld.
Goed nieuws: de overheid van Costa Rica steunt deze initiatieven!
Er is een subsidieregeling (gebaseerd op CO2-compensatie) die natuurbeschermingsorganisaties van jaarlijkse fondsen voorziet als de natuur duurzaam wordt beheerd. Bovendien heeft Costa Rica al decennialang een stabiele democratisch gekozen regering en daarnaast een goed functionerend kadaster, waarin bezit wordt vastgelegd.
Costa Rica is zuinig op z’n natuurlijke rijkdommen en heeft zo’n 25 procent van het landoppervlak beschermde status gegeven als nationaal park of natuurreservaat. Helaas neemt de ontbossing toe. Het regenwoud is essentieel om de biodiversiteit te behouden en om CO2 vast te leggen. Daarnaast is het regenwoud een belangrijke voedsel- en medicijn bron voor de lokale bevolking en internationale wetenschap. Het regenwoud wordt bedreigd door activiteiten van de mens, zoals landbouw (bananen- of ananasplantages), wegenbouw en de winning van grondstoffen en hout. De beste manier om het te beschermen, is door bedreigde stukken regenwoud met een lokale stichting aan te schaffen en het een beschermde status geven. Door het zelf in beheer te nemen haal je het uit het economische verkeer.
Al 230 hectare natuurreservaat in beheer
Stichting Adopteer Regenwoud heeft door de actieve werving van donateurs inmiddels 230 hectare aan natuurreservaat in beheer! Dit reservaat ligt op een strategische plek tussen het Nationale Park Barbilla en het beschermde Cabecar Indianenreservaat. En dient als buffer tussen deze twee natuurgebieden en de uitgestrekte bananenplantages. De druk op het regenwoud is in deze regio goed merkbaar. Vanaf de bewoonde wereld schuift de ontbossing steeds verder op richting het Nationale Park en het Inheemse Reservaat. Het werk van de stichting is hier dus hard nodig om zo het verlies van biodiversiteit tegen te gaan.
Door de lokale bevolking actief bij dit project te betrekken, creëren we steeds meer bewustwording over hoe belangrijk het is om de natuur te beschermen. En hopen we de illegale houtkap en jacht terug te dringen.
Wil jij meer lezen over stichting Adopteer Regenwoud en haar activiteiten? Klik dan hier
